देउवाको राजनीतिक सन्यास तर्फ : एकता अभियानको सन्देश

चितवन, असार १३ गते ।

नेपाली कांग्रेसका सभापति एवं पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले अब आफ्नो राजनीतिक यात्रा अन्त्यतिर पुगेको संकेत दिँदै पार्टीभित्र गहिरिएको गुटबन्दीको अन्त्य गरी कांग्रेसलाई एकढिक्का बनाउने अन्तिम प्रयास गर्ने इच्छा व्यक्त गरेका छन्।

चितवनमा आयोजित प्रजातन्त्र सेनानी स्व. गौरीदेवी प्रधानको सातौँ पुण्यतिथिमा आयोजित श्रद्धाञ्जली सभामा सम्बोधन गर्दै देउवाले भने, “अब म रिटायर्ड हुने बेला आएको छ, तर त्योभन्दा अगाडि पार्टीलाई एक बनाउने इच्छा छ।”

गुटगत राजनीति र हारको चक्र

देउवाले नेपाली कांग्रेसभित्र गुट–उपगुटको लामो इतिहासले पार्टीलाई कमजोर बनाएको भन्दै गम्भीर चिन्ता व्यक्त गरे। उनका अनुसार, उम्मेदवार चयनमा न्यायोचित प्रक्रिया नहुनु, योग्य कार्यकर्ता उपेक्षित हुनु, र आन्तरिक असन्तोषले निर्वाचनमा निरन्तर हार व्यहोर्नु परेको हो।

“टिकट एउटाले पाउँछ, नपाउने हराउन लाग्छ। हाम्रो पार्टीको रोग नै यही हो,” भन्दै उनले गुटगत लडाइँ अन्त्य नगरेसम्म पार्टीको भविष्य असुरक्षित हुने धारणा राखे।

एकता र बहुमत : गठबन्धनको विकल्प

देउवाको धारणा अनुसार, कांग्रेस एकढिक्का भएमा कुनै पनि गठबन्धनको आवश्यकता नपर्ने र पार्टी एक्लैले बहुमत ल्याउन सक्नेछ। उनले विगतमा बहुमत नपुग्दा माओवादी र हाल एमालेसँग गठबन्धन गर्नुपरेको बाध्यता स्मरण गराउँदै भने, “हामी ठूलो पार्टी भए पनि बहुमत थिएन। तर यदि पार्टीभित्र एकता भयो भने कांग्रेस एक्लै पनि सत्ता पुग्न सक्छ।”

सेवानिवृत्तिपूर्वको अन्तिम लक्ष्य : पार्टीको पुनर्संरचना?

शेरबहादुर देउवाले ‘रिटायर्ड’ हुने शब्द प्रयोग गर्नु, नेपाली राजनीतिक वृत्तमा निकै अर्थपूर्ण संकेतको रूपमा हेरिएको छ। करिब चार दशक लामो राजनीतिक यात्रामा नेतृत्व गरेका देउवाको यो अभिव्यक्ति पार्टीभित्र नेतृत्व हस्तान्तरणको संकेतसमेत मानिएको छ। तर, उनले पार्टीलाई ‘एक बनाउन’ अझ केही समय सक्रिय रहने चाहना देखाए।

आन्तरिक गुटबन्दीमाथि प्रहार : देउवाको अभिव्यक्तिमा आन्तरिक लोकतन्त्रको अभाव र कार्यकर्ताको विश्वास अभावको प्रतिविम्ब छ।

नेतृत्व हस्तान्तरणको पूर्वसूचना? : देउवाले ‘रिटायर्ड हुने’ भने पनि स्पष्ट समयसीमा भने उल्लेख गरेका छैनन्। तर, नयाँ नेतृत्वका लागि मार्ग खुला गर्ने संकेत देखिन्छ।

गठबन्धन राजनीतिमा विकल्प निर्माण : वर्तमान गठबन्धनको राजनीति कांग्रेसको कमजोरीले प्रेरित भएको बुझाइ दिँदै, देउवाले एकतामार्फत भविष्यमा गठबन्धन विहीन विजय सम्भव हुने विश्वास दिलाउन खोजेका छन्।

शेरबहादुर देउवाको यो अभिव्यक्ति केवल व्यक्तिगत संकल्प होइन, नेपाली कांग्रेसका लागि पनि गहिरो आत्मसमीक्षाको सन्देश हो। पार्टीभित्र एकता कायम गरेर जनविश्वास फिर्ता ल्याउने प्रयास र नेतृत्व परिवर्तनका संकेतहरू देउवाको यस सम्बोधनमा प्रस्ट देखिन्छ। अब कांग्रेसले यो सन्देशलाई कुन रूपमा ग्रहण गर्छ भन्ने कुराले पार्टीको आगामी राजनीतिक यात्रा निर्धारण गर्नेछ।